Recenze Ciała zdruzgotane, ciała oporne

Ciała zdruzgotane, ciała oporne są pracą o kapitalnym znaczeniu dla współczesnych badań humanistycznych w Polsce, pracą jednoznacznie wpisującą się w „zwrot afektywny”, który dokonał się w humanistyce światowej już jakiś czas temu, ale też ujmującą zagadnienie afektów na swój własny, oryginalny sposób. Chodzi nie tylko o krytyczną refleksję wobec różnych nurtów myślenia o afektach, ale też lekturową egzemplifikację powiązaną ściśle z historią. Jest to praca, która po raz pierwszy na gruncie krajowym podejmuje tę problematykę na taką skalę i zarazem praca, która w oparciu o wypracowane przez silnie zróżnicowany zespół badawczy podstawy teoretyczne proponuje szereg nowatorskich lektur różnorodnych tekstów, które pozostawiły swój trwały ślad w kulturze XX wieku. \nPrzedmiotem rozpraw składających się na ten tom jest estetyka afektywna, która traktuje dzieła nie jako obiekty odizolowane, ale raczej kładzie nacisk na ich charakter intertekstualny, czy nawet „pan-inter-tekstualny”, jak powiada we Wstępie Marek Zaleski, na ich uwikłanie w rozległym gąszczu różnorodnych zakamarków kultury. Podstawową zasadą czytania w każdym tekście jest to, że reakcja afektywna zostaje wysunięta na pierwszy plan i staje się ważniejsza od znaczenia komunikatu. Takie podejście, opierające się na hermeneutyce afektywnej, przybliża odpowiedź na pytanie o zasadniczym dla całego projektu znaczeniu: jak działa dzieło sztuki? Czytanie afektywne sprawia, że dzieło sztuki staje się wydarzeniem, które zwykle wstrząsa tradycyjnym systemem wiedzy, opartymi na nim przyzwyczajeniami i schematami. Redaktorzy i autorzy tomu słusznie podkreślają polityczny kontekst tej książki - cielesność i opresję ciała opanowanego przez reżymy znaków w społeczeństwie totalitarnym i demokratycznym. \nz recenzji wydawniczej Adama Dziadka