Recenze Oczyma dwunastoletniej dziewczyny

Tekst Janiny (Janki) Hescheles powstał w 1943 r. w Krakowie, zaraz po ucieczce autorki z obozu janowskiego we Lwowie. Swoje powstanie zawdzięcza planowej akcji działaczy żydowskiej konspiracji współpracujących z Radą Pomocy Żydom. Zachęcali oni ukrywających się podopiecznych do prowadzenia dzienników i rejestrowania wspomnień z nieodległej przeszłości. Tak jak ich poprzednicy mieli pełną świadomość znaczenia gromadzonych przez siebie materiałów — dla przyszłych historyków i dla tożsamości narodu żydowskiego w ogóle. Za atut relacji uznano z pewnością zakres informacji o życiu ludności żydowskiej w okupowanym — najpierw przez Sowietów, potem przez Niemców — Lwowie; autorka obdarzona była znakomitym zmysłem obserwacji, uderza też jej duża samoświadomość. Otwartość, z jaką nazywa i opisuje ona swoje położenie i emocje, oraz język, jakiego w tym celu używa: mimo że prosty — bogaty w słowa, w niezawoalowany sposób, ale bez emfazy, z całą ostrością, odważnie, a przy tym uderzająco precyzyjnie, bez zbędnych ozdobników — odmalowuje rzeczywistość Zagłady, dotykając przy tym spraw ostatecznych'. Na podstawie Wprowadzenia Ewy Koźmińskiej-Frejlak schovat popis