Recenze Fajdros

Fajdros (o miłości, o pięknie; etyczny) należy do najważniejszych dialogów Platona (427-347 p.n.e.) greckiego filozofa, ucznia Sokratesa, założyciela Akademii, twórcy racjonalizmu i idealizmu. Uznaje się, że Platon napisał 35 dialogów, które dzieli się na 3 okresy: wczesny, średni i późny. Fajdros to dialog z okresu średniego, zwanego też konstrukcyjnym. W pewnym sensie można go uznać za dopełnienie Uczty, naprawdę jest jednak czymś więcej, tyczy bowiem nie tylko Erosa ale też piękna, o można i za W. Tatarkiewiczem uznać, iż jest to alegoryczny opis stosunku duszy do idei. Dialog publikujemy w klasycznym przekładzie wraz z posłowiem i objaśnieniami i ilustracjami Władysława Wiwickiego oraz Dodatkami, uzupełnieniami, wyjaśnieniami Igora Atanaziewicza.

W rozmowie Sokrates z Fajdrosem, w której początkowo odwołują się często do Lizjasza, a toczonej wyjątkowo nie w Atenach, a na spacerze poza nimi nad rzeką Illssos takie i znajdziemy fragmenty:

Sokrates: Ale wiesz, przyjacielu, czy my znowu nie zanadto brutalnie

atakujemy sztukę wymowy? Trochę to nie szkodzi.

Bo ona gotowa powiedzieć:

Cóż wy za głupstwa wygadujecie? Przecież ja nikogo,

kto nie zna prawdy, nie zmuszam, żeby się uczył mówić,

ale gdyby się mnie kto pytał o radę, to niech już

tamto ma przedtem, a potem dopiero niech mnie bierze.

A to tylko mówię wielkim głosem, że bez mojej po-

mocy człowiek, który by i znał byty, bezwarunkowo nie

potrafi przekonywać ludzi i nakłaniać żadną inną sztuką.