Recenze Doczepki Eseje i szkice literackie

W książce dochodzą do głosu wielkie tematy, od lat obecne w pisarstwie naukowym Mieczysława Dąbrowskiego. Jest w nich literacka Mitteleuropa i europejski, głównie środkowoeuropejski, modernizm z jego postmodernistycznym „przezwyciężeniem”. Jest komparatystyka, literatura migracyjna i postkolonializm. Jest imagologia, geopoetyka i spécialité de la maison Dąbrowskiego, jego autorski projekt komparatystyczny: studia nad doświadczeniem „międzykulturowym” i jego tekstualizacjami. Niemałą część książki Autor poświęca współczesnej twórczości migracyjnej, którą proponuje postrzegać jako powstającą „na marginesie” literatury rodzimej i światowej – jako miejsce, w którym tworzony jest „tekst międzykulturowy”, polemiczny wobec dominującego, narodowo-patriotycznego kodu estetycznego i wrażliwy na przemiany podmiotowości. Poszukuje śladów transnarodowego odnowienia literatury polskiej, symptomów, które mogłyby poświadczyć odejście od replikowania wzorów major literaturę. Szczególnie ciekawe są te partie książki, które dotyczą podmiotowości współczesnego migranta, jego funkcjonowania w kulturze społeczeństwa przyjmującego, w sposób szczególny zwracając uwagę na opresywną rolę języka kraju osiedlenia w doświadczeniu migracji i w jego tekstualizacji. Zbierając teksty z ostatnich kilkunastu lat książka Mieczysława Dąbrowskiego nie tylko je ocala, lecz także – scala, wydobywając z nich ukryty ładunek krytyczny, polemiczny względem koncepcji, stymulujących „uwodzicielskie hasła narodowej wielkości i niezależności”. W tej materii Dąbrowski zachowuje postawę zdecydowanie ironiczną, aczkolwiek ironia ta nie oznacza bynajmniej obojętności na sprawy, które w książce porusza: zagadnienie kolektywnej tożsamości, a raczej: kolektywnych tożsamości współczesnych Polaków, podmiotowości i samopostrzegania.