Recenze Niekończące się pytanie

Christopher Bollas posługuje się analizą prawdziwego materiału z praktyki klinicznej, by rzucić światło na teorię psychoanalizy, która stawia na pierwszym miejscu ludzki impuls do zadawania pytań. Impuls ten, w różnych postaciach, kieruje nami przez całe życie; Niekończące się pytanie ilustruje sposób, w jaki metoda swobodnych skojarzeń Freuda przynosi odpowiedzi zarówno pacjentowi, jak i analitykowi, odpowiedzi, z których wynikają kolejne pytania i kolejne odpowiedzi, wzajemnie na siebie oddziałujące.

Zapisom prawdziwych sesji analitycznych towarzyszą równoległe komentarze, które uwypuklają kluczowe aspekty metody swobodnych skojarzeń w praktyce. Zapisy te opatrzone są dalej omówieniem samych przypadków, a także szerszym odniesieniem teoretycznym, w którym akcent jest położony na Freudowską teorię logiki sekwencji: jak przekonuje Bollas, ucząc się słuchać tej logiki swobodnych skojarzeń, możemy odkryć bogatszy i bardziej złożony głos nieświadomości, niż polegając wyłącznie na Freudowskiej teorii wypartych myśli.

W elokwentny i przekonujący sposób Christopher Bollas pokazuje, że pobudzanie do dalszego stawiania pytań często przynosi procesowi analitycznemu więcej korzyści niż robienie pochopnych interpretacji. Jednak niezależnie od tego, jak bardzo fascynujący przebieg przyjmuje czasem sesja, ani pacjent, ani analityk nie mogą zatrzymać procesu samonapędzającego się popędu do stawiania pytań.