Recenze Polska ulubiona masochistka Europy

\"Gdy w XVIII wieku żegnano istnienie Polski, w zasadzie na Europie nie robiło to większego wrażenia. Czy w XXI wieku możliwa byłaby analogia? Wszak już kiedyś usłyszeliśmy, że nikt nie będzie umierał za Gdańsk. W tym miejscu wypadałoby zadać pytanie: a czy my sami mamy ochotę umierać dzisiaj za Donieck, Ługańsk lub Donbas, przecież tam też jest kawałek Europy?\"\n\"Czy naprawdę w polskim genotypie zbiorowy masochizm to nasza ulubiona forma narodowego bytu? Czy tylko w skrajnościach potrafimy być sobą, bo inaczej tracimy sens działania? Czy tylko w niewoli, własnej lub cudzej, potrafimy walczyć o wolność, która wyłącznie uszczęśliwia nas jako marzenie lub mit?\"\n\"XXI wiek będzie dla Polski albo \"złotym wiekiem\", albo wiekiem autodestrukcji. Polacy bez wspólnego wroga, nawet iluzorycznego, od dawna już jako wspólnota istnieć nie mogą\"