Recenze Dialog 3/2021

Autodrenaż
Autobiografie na różne wypadki
Zuzanna Berendt
W popularyzacji formuły autobiograficznej opowieści w obszarze polskich sztuk performatywnych można dostrzec potencjał dowartościowania różnicy jako tego, co konstytuuje nas jako podmioty i co ma moc kształtowania sfery społecznej i politycznej. Spektakle tu opisywane częściej niż do tego, co może uchodzić za uniwersalne, odwołują się do partykularyzmów wynikających ze specyficznego przecinania się i nakładania na siebie takich czynników jak płeć, zawód, sytuacja rodzinna, orientacja seksualna i pozycja społeczna. Potencjał poszerzania przez nie pola widzialności widać w ich anty-uniwersalności.
Autobiografia na wszelki wypadek
Michał Buszewicz
Jest rok 2070, umiera Michał Buszewicz, dramaturg i reżyser. Jego mieszkanie sprząta trzech facetów, którzy (wcielając się w role) wspominają zmarłego i opowiadają całe jego życie, w którym więcej było klęsk i frustracji niż szczęścia i sukcesów. Sztuka zręcznie gra z mechanizmami pamięci i autonarracji, a zarazem ma charakter eksperymentu: autor projektuje drugą połowę swojego życia jako mało udany scenariusz, właśnie po to, by tego scenariusza w rzeczywistości nie powtórzyć. Tekst sporo mówi o urazach z dzieciństwa, o niepowodzeniach osobistych, o udręce twórczej, wreszcie o samotności, w sposób na tyle uniwersalny, by widz mógł w ten porażkowy schemat wpisać własne doświadczenia.
Sztuka porażki
Rozmowa z Michałem Buszewiczem
Improwizacje w pamiętaniu
Jakub Papuczys, Katarzyna Waligóra
Jeśli ktoś szukałby jednej cechy łączącej wszystkich bohaterów dramatów Michała Buszewicza, to prawdopodobnie byłaby to skromność. Osoby zaludniające te teksty często są zagubione, niepewne i delikatne, jakby ktoś w ostatniej chwili wyjął ich z drugiego planu i postawił na środku sceny w pełnym blasku reflektorów. To oczywiście generalizacja. Patrząc na liczne i różnorodne projekty podejmowane przez Michała Buszewicza od debiutu w 2012 roku, obejmujące dramaturgię, dramatopisarstwo, reżyserię, ale także działania edukacyjne, można wyznaczyć wiele perspektyw opisu.
Po bandzie
Stwórzmy archiwum przemocy
Marek Beylin
Wałbrzych ma porcelanę
Pilnie kupię biografię
pilgrim/majewski
Janusz i Majka znajdują niezrealizowany scenariusz filmowy z lat siedemdziesiątych, z akcją w Wałbrzychu. Film miał wykorzystywać prawdziwe biografie i opowiadać o tamtejszej fabryce porcelany. Jadą więc do Wałbrzycha i docierają do byłych robotnic oraz do następnego pokolenia, by na podstawie ich wspomnień odtworzyć losy kobiet od białego złota. Opowieści o ich codziennej walce, o strajkach, wreszcie o upadku zakładu w latach transformacji składają się na mikrohistorię PRL. Za postaciami detektywów kryją się Maria Parczewska i Janusz Byszewski, para edukatorów i animatorów kultury.