Prezentowany tom jest dedykowany osobie Mieczysława F. Rakowskiego i przedstawia ewolucję jego poglądów na ówczesną sytuację społeczno-polityczną i gospodarczą Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej od roku 1985.

Prezentujemy obecnie 70 dokumentów z najnowszych dziejów Polski, odnoszących się do okresu 19851990. Pierwszy dokument to wprowadzenie do dyskusji na wyjazdowym posiedzeniu Prezydium Rządu w Pałacu Natolińskim w marcu 1985 roku, zamieszczony w jednym z ostatnich numerów miesięcznika Dziś w 2008 roku, ostatni wystąpienie na zakończenie działalności PZPR i wyprowadzenie sztandaru partii podczas ostatniego XI Zjazdu w styczniu 1990 roku. Praca stanowi rezultat wspólnego projektu badawczego naukowców z dwóch ośrodków akademickich Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych) oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Instytut Nauk Socjologicznych i Pedagogiki). Niniejszy tom prezentuje proces kształtowania się koncepcji głębokich przeobrażeń schyłkowego PRL (okres 1988/1989) w kilku wymiarach: politycznym, ustrojowym i społeczno-gospodarczym. Cezury czasowe wyznacza z jednej strony rok 1985 schyłkowy okres pełnienia urzędu wicepremiera w rządzie generała Wojciecha Jaruzelskiego, a z drugiej 1990 rok zakończenie działalności Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i powołanie Socjaldemokracji RP (po decyzji o niekandydowaniu na lidera nowego ugrupowania socjaldemokratycznego). Ukazuje zmiany na polskiej scenie politycznej, przekształcenia dotychczasowych ugrupowań rządzących (PZPR, ZSL) oraz powstawanie nowych stronnictw partyjnych, często na bazie szerokiego ruchu solidarnościowego casus nowych partii politycznych jesienią 1989 roku.