Recenze Przemysł kulturalny

Theodor W. Adorno (1903-1969) – niemiecki filozof, socjolog, myśliciel polityczny, muzykolog i kompozytor. Jeden z czołowych przedstawicieli szkoły frankfurckiej, reprezentant teorii krytycznej.

Prezentowane eseje poruszają problem powszechnej komercjalizacji oraz standaryzacji procesu produkcji dóbr kultury, które stają się podobne do innych towarów. Autor wskazuje na banalność i szkodliwość kultury masowej, na jej globalny negatywny skutek, jakim jest zanik indywidualności. Na tom składa się dziesięć esejów poświęconych m.in. muzyce, telewizji, filmowi, fetyszyzmowi, pojęciu czasu wolnego czy mechanizmom faszystowskiej propagandy.

Dla Adorna przemysł kulturalny przede wszystkim stanowi zagrożenie dla naszego doświadczenia sztuki: po pierwsze, degraduje dzieło sztuki poprzez sprowadzenie go do obiektu w dobie reprodukcji technicznej […] oraz po drugie, niweluje on samo przeżycie estetyczne jako coś wyjątkowego i niepowtarzalnego. Z jednej strony mamy zatem powtarzalność „dzieła”, reprodukowanego wedle zestandaryzowanych wzorców, z drugiej zaś – standardowe reakcje na obiekty oferowane przez przemysł kulturalny.

dr hab. Tomasz Maślanka, dr hab. Rafał Wiśniewski, prof. ucz. (fragment Wstępu)