Recenze Fiodor Dostojewski i problemy kultury

Prezentowana książka jest zaproszeniem do spotkania z Fiodorem Dostojewskim w kręgu problemów kultury nie tylko rosyjskiej, lecz także europejskiej i azjatyckiej - od drugiej połowy XIX stulecia po pierwsze dziesięciolecie XXI wieku. Krąg ten obejmuje kilka epok kultury: okres realizmu i neorealizmu, modernizm i jego dwudziestowieczne transformacje oraz postmodernizm. Każda z nich potwierdza niesłabnącą kulturotwórczą rolę autora Braci Karamazow. Mówią o tym zgromadzone w niniejszym tomie prace nie tylko cenionych znawców Dostojewskiego, ale również przedstawicieli najmłodszego pokolenia jego badaczy, reprezentujących różne temperamenty naukowe i warsztaty. Tom stanowi monograficzne ujęcie zawartej w tytule problematyki, dla której zarysowane zostały trzy płaszczyzny: 1) filozofii, antropologii i aksjologii; 2) religii, metafizyki i eschatologii; 3) inspiracji, wpływów i paralel. Szczególnie ważny dla autorów tego tomu jest w kontekście antymetafizycznej i antyaksjologicznej kultury współczesnej stosunek Dostojewskiego do świata wartości, problem ich podziału i hierarchizacji, a także kryteria ich klasyfikacji. Przekazując odbiorcy określony obraz wartości, utwory Dostojewskiego odgrywają rolę mediacyjną, nade wszystko w aspekcie poznawczym. Wskazują ponadto na ich powinnościowy charakter i konieczność realizacji. Pisarz uzasadnia bowiem poprzez swe utwory, dlaczego dane wartości powinny zaistnieć, skoro nie są tym, co jest, lecz tym, co być powinno. Ze Słowa wstępnego schovat popis