Recenze Bruegel

W XVI-wiecznej Antwerpii nazywano Pietera Bruegla starszego „drugim Boschem” z uwagi na elementy fantastyczne i satyryczny wydźwięk jego dzieł. Bruegel urodził się już po śmierci Boscha i artyści nigdy się nie spotkali, ale pojawiąjące się w jego obrazach iście piekielne krajobrazy, demony czy latające ryby świadczą o inspirowaniu się twórczością starszego mistrza. Bruegel jest jednak najbardziej znany ze scen chłopskich, często humorystycznych i pełnych anegdot, oraz z pejzaży, które w przejmujący sposób przywołują naturę i zmieniające się pory roku – malarz dyskretnie wplata w nie mądrościowe przesłanie. Równie wielkim artystą jest Bruegel jako rysownik, a powstające na bazie jego rysunków ryciny w oficynie słynnego drukarza Hieronymusa Cocka, chociażby autorstwa Pietera van der Heydena, to prawdziwe perły ówczesnej sztuki graficznej, przeżywającej rozkwit. Sztuka Bruegla, bogata w szczegóły, wydaje się utrwalać świat w miniaturze; będąc odbiciem wnikliwych obserwacji artysty, jego wiedzy na temat natury ludzkiej i moralności, obnaża za pomocą groteski ludzkie przywary. W prezentowanej monografii Larry Silver, wybitny historyk sztuki, znawca renesansu Północy, prowadzi nas przez zawiłości nasyconych symboliką dzieł Bruegla. Pozwala popatrzeć na nie oczyma jego rodaków, a także przez pryzmat historii Niderlandów, zwłaszcza kultury wizualnej tamtych czasów, ukazuje wpływ malarza na późniejszą sztukę flamandzką i holenderską. Album zawiera 355 kolorowych ilustracji przedstawiających wszystkie zachowane obrazy Bruegla, dużą część jego twórczości graficznej oraz reprezentatywne dzieła artystów jemu współczesnych i jego naśladowców.

O autorze: Larry Silver jest emerytowanym profesorem historii sztuki, wykładał na Uniwersytecie Pensylwanii w Filadelfii w latach 1997–2017, a także w Berkeley i Northwestern. Specjalizuje się w malarstwie i grafice Europy Północnej, zwłaszcza Niemiec i Holandii, epoki renesansu i reformacji, a także w zakresie historii sztuki żydowskiej. Jest autorem m.in. monografii nt. Massysa, Boscha, Dürera, Bruegla, Rembrandta oraz Rubensa i Velasqueza. Był kuratorem wielu wystaw muzealnych poświęconych grafice holenderskiej w XVI wieku.